Սևանավանք

Այս տաճարն առաջինն է, որը կառուցվել է «մութ դարերի» ճգնաժամի ավարտից հետո։ 665 թվականին Արուճավանքի կառուցման և 874 թվականին Սևանավանքի կառուցման միջև ընկած է 200 տարվա դատարկություն։

925 թվականին կղզու վրա կամ մերձակայքում արաբական բանակի հետ խոշոր ճակատամարտ է տեղի ունեցել, որը հայտնի է որպես Սեւանի ճակատամարտ։ Այս ճակատամարտում Աշոտ II Երկաթե թագավորը ջախջախեց արաբներին, և այդ պահից սկսվեց հայկական «ոսկեդարը»:

Հետագա դարաշրջաններում վանքը բազմիցս ավերվել է։ Խորհրդային տարիներին վանքը փակվել է, իսկ 1931-ին տեղի է ունեցել աներևակայելին. Սուրբ Աստվածածին տաճարը (IX դ.) քարերով ապամոնտաժվել է և դրանցից առողջարան կառուցվել։

1981 թվականին սկսեցին ջրահեռացման թունել կառուցել, որն ավարտվեց 2003 թվականին, և արդյունքում լճի մակարդակը իջավ գրեթե 20 մետրով, և կղզին վերածվեց թերակղզու։ Հիմա փորձում են մակարդակը հետ բերել, ու այն աստիճանաբար ավելանում է տարեկան 20 սանտիմետրով։ Նախատեսվում է արդյոք թերակղզին նորից կղզու վերածել, պարզ չէ։

Երևանից 60 կմ հեռավորության վրա՝ աշխարհի մեծությամբ երկրորդ լճի՝ Սևանի ջրերով ողողված թերակղզու գագաթին, գտնվում է հին հայկական ճարտարապետության հուշարձան՝ Սևանավանք վանքը, այն ներառված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի մշակութային ժառանգության ցանկում։ Պատմությունն ասում է, որ կրոնական համալիրը 8-րդ դարի վերջին կանգնեցվել է վանականների կողմից՝ Գրիգոր Լուսավորչի և Բագրատունիների թագավորական տոհմից արքայադուստր Մարիամի աջակցությամբ։ Այդ հեռավոր ժամանակներում թերակղզին կապված չէր մայրցամաքի հետ և 250 մ-ից մի փոքր ավելի երկարությամբ ժայռոտ հողատարածք էր: Կղզի հասնելու համար անհրաժեշտ էր հաղթահարել մոտ 3 կմ ջուր:  Վանքի ծաղկման ժամանակաշրջանում,  նրա տարածքում եղել են 4 տաճարներ և բազմաթիվ շինություններ։ Իր գոյության տարիներին Սևանավանքը վերապրեց մեկից ավելի հարձակումներ՝ մոնղոլները, արաբներն ու ծովահենները բերդի պարսպից քարը քարի վրա չթողեցին։ Հուշարձանի ոչնչացմանը նպաստել են նաև հրդեհները: Այնուամենայնիվ, շենքերից մի քանիսը փրկվեցին և ամբողջությամբ վերականգնվեցին, այժմ բոլոր ցանկացողները կարող են  անվճար ծանոթանալ միջազգային նշանակության մշակութային օբյեկտին։

Գործնական տեղեկատվություն

Երևանից վանք կարող եք հասնել մեքենայով (կոորդինատները՝ 40.56387; 45.01084), տաքսիով (պայմանով, որ 4-6 հոգի է ուղևորվում՝ 40.000 դրամ մեկ անձի համար) և ավտոբուսով (8-15 նստատեղ՝ 58.000 դրամ; 35 -50 տեղ. 105000 դրամ): Ճանապարհորդության ժամանակը – 1 ժամ:

 

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *